Please enable JS

Coaching a inne formy wsparcia człowieka

13 marca 2018 / Justyna Kaczorowska /Coaching/Rozwój osobisty

W związku z tym, że coaching jest stosunkowo nową i „młodą” metodą wspierania ludzi, postanowiłam napisać dzisiaj o tym, czym różni się ta usługa od innych form wsparcia osób w różnych momentach ich życia, dostępnych na rynku. Spotykamy się ostatnio, że słowo „coaching” jest używane w wielu aspektach (np. coach urody, coach sprzedaży), które niestety bardzo często z coachingiem mają niewiele wspólnego. Warto więc wiedzieć, czym coaching nie jest oraz czym jest, jeśli chcemy skorzystać z usług prawdziwego coacha, żeby mieć pewność, że trafiamy do profesjonalisty, a nie pseudocoacha.

Coaching a szkolenie

Szkolenie to działanie, którego celem jest przekazanie przez nauczyciela – trenera wiedzy uczniowi lub pracownikom, ćwiczenie jego umiejętności i/lub zmiana postaw. To nauczyciel lub firma określa cel, wybiera temat, zakres i sposób jego opisu oraz tempo przekazu informacji. Przekaz wiedzy jest dopasowany do strategii uczenia nauczyciela – trenera. Uczeń – pracownik odpowiada za to, żeby wchłonąć i utrwalić poznaną wiedzę. 

Tymczasem relacja coach – coachowany jest relacją równorzędną, partnerską. Coach wchodzi w świat drugiej osoby, dlatego tak naprawdę to obie strony uczą się wzajemnie od siebie. Ponieważ każdy coachowany jest wyjątkowy, więc coach dopasowuje proces coachingu do strategii uczenia się coachowanego. To coachowany decyduje o celu coachingu i tempie realizacji zadań; jest on główną siłą, która szuka rozwiązań i decyduje, którą drogę wybrać do realizacji swojego celu. Coach jest raczej przyjaznym, ciekawym i inspirującym towarzyszem w podróży klienta. 

Cechą wspólną coachingu i szkolenia jest motywowanie do zmiany i wspieranie rozwoju umiejętności. Jedna i druga metoda wykorzystuje zadawanie pytań i słuchanie. Coaching w odróżnieniu od szkolenia jako efekt stawia sobie osiąganie konkretnych celów na stanowisku pracy/w życiu klienta. 

Coach uczy, ale w sposób interaktwny:
1. Zadaje pytania
2. Dopytuje o konsekwencje
3. Przytacza inne doświadczenia lub dane z badań naukowych i statystycznych
4. Pobudza do refleksji
5. Odwołuje się do silnych stron coachowanego
6. Sięga do jego doświadczeń w innych dziedzinach i pomaga skuteczne strategie działania przenosić na nowy obszar
7. Wspiera w przekraczaniu ograniczeń przez zaktualizowanie oglądu dotychczasowych doświadczeń.

Reasumując, coaching bazuje na doświadczeniach klienta, jest uczeniem się od siebie nawzajem i wymyślaniem nowych rozwiązań. Coach pomaga coachowanemu odkryć jego własne strategie uczenia się. Następnie dopasowuje do nich plan coachingu, techniki pracy i zadania domowe. W procesie coachingu szczególną rolę odgrywa osobista odpowiedzialność klienta oraz jego osobiste zaangażowanie. W ramach coachingu jest możliwość pracy nad wszystkimi czynnikami wpływającymi na realizację założonego celu np. motywacją, wartościami, środowiskiem, organizacją pracy, równowagą pomiędzy życiem osobistym a zawodowym.

Coaching to nie psychoterapia

Zgodnie ze stanowiskiem WHO psychoterapia jest całościowym, celowym i zaplanowanym oddziaływaniem stosowanym w leczeniu zaburzeń psychospołecznych i psychosomatycznych oraz stanów cierpienia przy pomocy metod psychologicznych. Psychoterapia jest więc pomaganiem klientowi, kiedy ma on duży problem i nie radzi sobie z nim w życiu. Terapeuta jest po to, aby „naprawić” klienta. Podejście terapeutyczne jest więc takie, że klient bez terapii sobie sam nie poradzi i że tylko terapeuta wie, jakie zabiegi zastosować, aby pomóc klientowi.

Coaching natomiast jest towarzyszeniem w rozwoju, najczęściej, kiedy klient stoi przed jakimś wyzwaniem. Coach pracuje z coachowanym dbając o jego kondycję psychofizyczną i co ważne, coach wierzy, że klient ma dostęp do zasobów i mądrości, by wykorzystać sytuację wyzwania do wzrastania, wzmocnienia, poszerzenia perspektywy. I to coachowany decyduje, jakie rozwiązanie jest dla niego najlepsze. Coach wspiera w myśleniu i działaniu systemowym oraz perspektywicznym. Nie uważa, że klienta trzeba „naprawiać”, ba, wierzy w niego, że jest on sam przy pomocy odpowiednich pytań, pobudzających do refleksji, dojść samodzielnie do rozwiązania swojego problemu.

Coaching i psychoterapia na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne. To dlatego, że coaching korzysta z wielu metod, które wykształciły się w psychologii. Cechą wspólną coachingu i psychoterapii jest to, że nie można się spodziewać, oczekiwać gotowych odpowiedzi i recept (pigułek na szczęście) oraz że jako cel wyznaczają sobie one poprawę funkcjonowania danej osoby. Coaching jest modelem uczenia się i rozwoju, który koncentruje się na pracy z osobami, które poszukują wsparcia w zwiększeniu ich efektywności, realizacji celów oraz rozwoju w dziedzinie zawodowej i osobistej, podczas gdy psychoterapia jest modelem klinicznym (medycznym). Skupia się na leczeniu zaburzeń, uwalnianiu od cierpienia, uzyskiwaniu poprawy funkcjonowania w codziennym życiu i w relacjach, lepszym radzeniu sobie z emocjami etc. Jednym słowem, coaching jest nastawiony na teraźniejszość i przyszłość, na działanie i wzmocnienie klienta, aby mógł dojść do upragnionej zmiany lub celu, natomiast psychoterapia koncentruje się na zrozumieniu istoty problemu i wewnętrznej transformacji i skupia się bardziej na przeszłości i teraźniejszości. Tak to można ująć w wielkim skrócie.

Coaching a mentoring

Mentoring jest procesem wspierania podopiecznego w realizacji celów zawodowych w oparciu o relację mistrz-uczeń. Mentor jest patronem z dużym doświadczeniem zawodowym w zakresie profesjonalnych zainteresowań podopiecznego. Mentor wie lepiej, co dla Klienta jest dobre w danej dziedzinie. Obserwuje i podaje własną opinię, stawia „diagnozę” i podaje rozwiązania.

Cechą wspólną coachingu i mentoringu jako cel wyznacza sobie wspierania klienta w realizowaniu jego celów. Coaching w odróżnieniu od mentoringu zakłada, że coach nie przyjmuje za kluczowe działanie przekazywanie wiedzy i doświadczeń z danej dziedziny w pracy z klientem. Coaching opiera się na relacji w pełni partnerskiej, coachowany sam wymyśla najlepsze dla siebie rozwiązanie, coach nic mu nie podpowiada, zadaje tylko pytania, obserwuje i informuje o swoich spostrzeżeniach (bez wydawania swojej opinii).

Coaching a porady psychologiczne

Poradnictwo psychologiczne obejmuje pomoc polegającą głównie na rozmowach, które mają na celu wyjaśnienie natury problemów zgłaszanych przez klientów, odnalezienia właściwych kierunków poszukiwania ich rozwiązań. 

Cechą wspólną coachingu i poradnictwa psychologicznego jest wsparcie, jakie klient uzyskuje w odniesieniu do konkretnego, wybranego przez siebie tematu i raczej ma krótkoterminowy charakter. 

W odróżnieniu od poradnictwa psychologicznego, jednym z istotnych elementów coachingu jest współpraca w trakcie dokonywanych przez klienta zmian, wspólne omawianie ich skutków, wyciąganie wniosków, korygowanie na bieżąco działań i poszukiwanie dalszych możliwości. Coach aktywnie i wspierająco towarzyszy klientowi w procesie zmiany, aż do momentu, gdy założone przez klienta cele zostaną osiągnięte lub przynajmniej rozpocznie ich realizację wiedząc, że dalej poradzi sobie już sam.

Coaching to nie doradztwo

Doradztwo jest to działanie lub proces, w którym doradca – jako ekspert i specjalista w konkretnej dziedzinie – dostarcza klientowi gotowe warianty rozwiązań dotyczących wskazanego przez klienta obszaru i dostosowane do jego aktualnych potrzeb. Doradca podaje zatem gotowe rozwiązanie, podczas gdy coach pomaga Klientowi zdefiniować elementy kluczowe dla sytuacji i stworzyć rozwiązanie. 

W doradztwie widzimy raczej tendencję do tego, że doradca bierze odpowiedzialność za efekty wdrożonego rozwiązania (i zadowolenia klienta), natomiast w coachingu odpowiedzialność za efekty wdrożonego rozwiązania całkowicie są po stronie coachowanego. 

Cechą wspólną coachingu i doradztwa jest to, że jako cel wyznaczają sobie zwiększenie skuteczności i efektywności działań klienta poprzez znalezienie nowych rozwiązań. Coaching w odróżnieniu od doradztwa zakłada, że klient samodzielnie wypracowuje i wdraża własne rozwiązania, bazując na całej posiadanej przez siebie wiedzy umiejętnościach i doświadczeniu. Coach jest partnerem, który wspiera klienta podczas tego procesu, ma wzmacniać coachowanego. Jednym z podstawowych zaleceń w coachingu jest to, żeby nie doradzać. To zupełnie coś odwrotnego niż praca doradcy, która polega właśnie głównie na doradzaniu. 

Coaching to nie pouczanie ani "wymądrzanie się"

Wiele osób ma takie wyobrażenie o coachu, że to taka osoba, która wszystko wie i że we wszystkim ma zawsze rację. Że jej poglądy, doświadczenie, mądrość życiowa jest jedyną wersją życia godną uznania. Nic bardziej mylnego. Coach jest raczej organizatorem procesu, w którym pomaga on coachowanemu poprzez odpowiednie zadawanie pytań, zbudować taki obraz świata, a w nim obraz pozycji coachowanego, by ten wyznaczał sobie cele i je realizował w zgodzie ze swoimi potrzbami i z korzyścią, bez szkody dla otoczenia. Z pełnym szacunkiem i ciekawością coach wnika w świat coachowanego i szuka wraz z nim drogi, która w najkrótszy sposób i najbardziej ekonomiczny zawiedzie coachowanego do postawionego celu. 

Coach drąży temat, pomagając coachowanemu zebrać siły i zasoby niezbędne do sprostowania wyzwaniu. W świecie klienta są bowiem doświadczenia, które mogą pomóc mu zbudować jego poczucie wartości, wesprzeć umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami życia. 

Coach, zadając pytania, pomaga zobaczyć/ usłyszeć/ poczuć, jak te negatywne doznania/ emocje/ poglądy przekroczyć, zaktualizować, wykorzystać jako narzędzia tworzenia pożądanych rozwiązań. 

W atmosferze zaufania, akceptacji i zaangażowania w odkrywanie najskuteczniejszych dróg do celu coachowany przeobraża swój obraz świata, podejście do zagadnienia, nastawienie do wyzwania, w taki sposób, by zmiana jawiła się jako wewnętrzna potrzeba, którą coachowany będzie realizował z zapałem, wytrwale i konsekwentnie. 

Reasumując, coach wierzy w coachowanego i uczy się od niego, wspiera jego rozwój i samodzielność. Natomiast osoba, która wymądrza się – wie lepiej, musi dowieść swojej racji, uważa, że jej świat jest lepszy od twojego, że tylko jej poglądy i rozwiązania są słuszne. Taka osoba nie rozwija ani siebie, ani innych. Osoba, która mówi Ci, co masz lub powinineś zrobić, to nie jest coach.

Źródło: strona ICF w Polsce, książka „Czym nie jest coaching – prawdy i mity o coachingu” M. Zubrzycka-Nowak, K. Rybczyńska i S. Monostori.

Podał Ci się wpis? Podaj go dalej, skomentuj lub polub moją stronę na FB: Coaching samooceny z grą LockLuck

  Zobacz także Coaching samooceny
Zobacz także Biznes coaching
Zobacz także Mentoring

O autorze

Justyna-Kaczorowska-coach-samooceny
Justyna Kaczorowska
Coaching samooceny innowacyjną metodą LockLuck & coaching biznesowy |  Inne artykuły

Witaj! Jestem Justyna i zajmuję się coachingiem, zarówno personalnym, jak i biznesowym. Swoje umiejętności coachingowe zdobywałam w międzynarodowej szkole Noble Manhattan Coaching. Jestem także pierwszym w Polsce certyfikowanym coachem innowacyjnego narzędzia LockLuck,stworzonego do pracy nad poprawą samooceną, zwiększania pewności siebie i poczucia własnej wartości.

Przez ponad 20 lat pracowałam w wielu branżach na różnych stanowiskach. Zajmowałam się m.in. redakcją i publikacją poradników, zarządzaniem marketingowym i sprzedażą oraz organizacją szkoleń i eventów, m.in. takich jak wystąpienia motywacyjne Briana Tracy w Polsce. Dlatego dziś oferuję początkującym w biznesie coaching biznesowy lub mentoring.

Jako coachpomagam osobom w podejmowaniu decyzji, jeśli nie wiedzą, co wybrać, w odkrywaniu mentalnych blokad, które ich hamują w działaniu, generalnie w dokonaniu zmiany, w tym w przemianie ograniczających przekonań, budowaniu większej pewności siebieczy kreowaniu biznesu, o jakim marzą. Wspieram osoby w poszukiwaniach pomysłu na siebie (tożsamości), w budowaniu silnej marki osobistej oraz w rozpoczynaniu działalności gospodarczej. Więcej o mnie...



O blogu i o mnie

Cześć!

Nazywam się Justyna. W moim życiu mam dwie pasje:💗coaching i malarstwo. Uwielbiam pracować z klientami coachingowo nad poprawą ich samooceny i brakiem pewności siebie oraz pomagać im odkrywać swoje potrzeby, wartości, pasje. Lubię wspierać ich 💪 w kreowaniu wizji swojego biznesu, a następnie doradzać w kwestiach strategii i marketingu.

Na moim blogu dużo piszę o tym, skąd się bierze niska samoocena oraz brak pewności siebie, jak możemy poprawić naszą samoocenę i zwiększyć pewność siebie, wzmocnić poczucie własnej wartości. Przedstawiam liczne ćwiczenia na budowanie pewności siebie i asertywność. Rekomenduję zmianę siebie poprzez coaching (swojego myślenia, nawyków), by wieść życie w zgodzie ze sobą, być bardziej spełnionym i przez to także bardziej szczęśliwym człowiekiem.

Zapraszam Cię zatem do tego mojego świata, rozgość się proszę w nim, mam nadzieję, że znajdziesz tutaj to, czego szukasz…

Zapisz się na mój bezpłatny Newsletter
i odbierz kilka ćwiczeń pomagających
budować pewność siebie!